Władysław Opolczyk, dziedziczny śląski książę z rodu Piastów, z nadania królewskiego otrzymuje jako lenno ziemię wileńską. W jej granicach leży Częstochowa.
Założenie klasztoru paulinów wiąże się z Ludwikiem Andegaweńskim, a także Władysławem z Opola – jego krewnym. Opolczyk sprowadza paulinów z Węgier, z klasztoru świętego Wawrzyńca pod Budą, i funduje klasztor. Lokalizacji dokonuje na wzgórzu, we wsi rycerskiej zwanej Starą Częstochową. W roku 1388 siedzibie tej nadaje się nazwę Jasnej Góry (Clarus Mons). Wszystko to przez pamięć dla macierzystego klasztoru, zwanego Jasną Górą Budzińską.
Pojawieniu się obrazu towarzyszą dwie historie. Jedna z nich mówi, że został on przywieziony przez Jadwigę Andegaweńską w roku 1384. Druga wiąże się z legendą. Według niej w tym właśnie roku książę Władysław przekazuje na Jasną Górę obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Obrazowi towarzyszy spisana w języku łacińskim historia. Nosi ona tytuł Translatio tabulae Beatae Mariae Virginis quam Sanctus Lucas depinxit propriis minibus, co znaczy Przenosiny tablicy (obrazu) Błogosławionej Maryi Dziewicy, którą święty Łukasz namalował własnymi rękoma.
Opowieść ta zachowała się w kopii wykonanej w 1474 roku. Tekst opowiada o czterech etapach wędrówki obrazu. Według tego Wizerunek namalowany został przez ewangelistę na blacie stołu. Następnie przeniesiono go do Konstantynopola, a później przekazano na Ruś księciu Lwu. Właśnie tam znalazł go Władysław Opolczyk, namiestnik na Rusi Halickiej. Gdy obraz podczas oblężenia Bełzu przez wojska litewskie i tatarskie zraniony został strzałą tatarską, mgła otoczyła oblegających, a książę Władysław odniósł zwycięstwo. Postanowił przewieźć obraz na Śląsk, jednak konie nie chciały ruszyć się z miejsca. Zaprzęganie kolejnych koni nie przyniosło żadnego rezultatu. Wtedy Opolczyk ukląkł i przyrzekł, że jeśli przewiezie obraz na wskazane miejsce, to w tym miejscu wybuduje kościół i umieści w nim Wizerunek. Konie ruszyły. Opowieść ta zawiera nazwiska pięciu świadków, którzy potwierdzają opisane wydarzenia. Są to: Jan Schoff, Jesz Radło, Mikołaj Struś, Szczepan Gęsipiór z Małoszyna oraz Wiktor z Mierzyc.
Autorka tekstu: Monika Szafrańska
Literatura:
- Zofia Rozanow, Ewa Smulikowska, Zabytki sztuki Jasnej Góry. Architektura. Rzeźba;
- o. Jerzy Tomziński, o. Konstancjusz Kunz, Dzieje Jasnej Góry i Cudownego Obrazu. Przewodnik po sanktuarium.