A gdyby tak rzucić wszystko i wyjechać do innego państwa? Wiele razy krążyły Ci po głowie myśli, by zamknąć pewien rozdział i zacząć coś zupełnie odmiennego? Przeżyć przygodę życia? Wydaje się, że tylko łatwo powiedzieć „rzuć to i wyjedź”. Masz przecież na głowie studia, obowiązki i inne sprawy. Jednak spróbuję udowodnić Ci, że wcale nie musisz rezygnować z uczelni, by zamieszkać w innym kraju. Ba, nawet nie trzeba robić przerwy w edukacji. Jesteś ciekawy?
Mobilność studencka to system, w ramach którego studenci, a także pracownicy uniwersytetów podejmują decyzję o wyjeździe na określony czas na inną uczelnię. Wiąże się to bezpośrednio z wymogiem dostosowania się do nowych warunków i wymagań kształcenia. Mobilność można rozumieć w dwojaki sposób. Po pierwsze, istnieje mobilność pozioma, która polega na realizacji części programu studiów I lub II stopnia na innej uczelni w kraju bądź za granicą. Natomiast pionowa to taka, w której realizuje się kolejny stopień studiów (również na innej uczelni rodzimej lub obcej). Mobilność pionowa często połączona jest ze zmianą kierunku studiów.
Istnieje kilka programów, które umożliwiają migracje studenckie. Wśród nich są dwa najbardziej znane: Erasmus Plus oraz Program MOST. Czym się różnią, a co je łączy?
Czym jest Erasmus Plus?
Erasmus Plus to program Unii Europejskiej stworzony w dziedzinie edukacji, szkoleń, młodzieży i sportu na lata 2014–2020. Należy do niego aż dwadzieścia osiem państw UE oraz kraje leżące poza nią czy ubiegające się o przystąpienie do niej, m.in. Islandia i Norwegia, a także Turcja. Projekty dotyczące współpracy z krajami programu mogą obejmować wyjazdy studentów w celu kontynuowania edukacji lub zdobycia praktyk. W pierwszym przypadku jest to okres od trzech do dwunastu miesięcy, w drugim – od dwóch do dwunastu. Istnieje także możliwość wyjazdu na praktyki czy staże dla absolwentów (okres od dwóch do dwunastu miesięcy), jednak warunkiem jest zakwalifikowanie się do programu na ostatnim roku studiów. Kto może ubiegać się o udział w Erasmusie? Odpowiedź jest prosta: każdy student, którego uczelnia posiada Kartę Uczelni Erasmusa.
Co jednak z zaliczeniem semestru na macierzystej uczelni? Nie stanowi to żadnego problemu. Jeśli student w pełni zrealizuje program edukacyjny bądź praktyki, uczelnia jest zobowiązana, na podstawie wcześniej podpisanego porozumienia, uznać i zaliczyć studia zagraniczne.
Jak to wygląda w praktyce?
Jeden ze studentów Uniwersytetu Śląskiego opowiedział mi o swoim wyjeździe. Dominik, który udał się do Florencji, skorzystał z Erasmusa na jeden semestr. We Włoszech spędził czas od września do połowy lutego. „Erasmus był absolutnie jedynym powodem, dla którego poszedłem na studia magisterskie. Ten program to wspaniała szansa, żeby pomieszkać praktycznie gdzie tylko zechcesz i zrobić w życiu coś ciekawego. Odkąd tylko przyjechałem do Florencji, codziennie mnie coś zaskakiwało. To, jak wyglądało studiowanie na włoskiej uczelni, było zaskakujące samo w sobie” – mówi.
Dominik sam przyznaje, że program to nie tylko imprezy i atrakcje, ale przede wszystkim nauka. „To faktycznie studia i ślęczenie godzinami w bibliotece. W trakcie studiowania w Polsce byłem raczej typem studenta, który aktywował się w trakcie sesji, a w ciągu roku akademickiego zajmował się swoimi sprawami. We Florencji byłem dużo bardziej zaangażowany”.
Zapytany o to, jakie są różnice między studiowaniem tu, w Polsce, a we Włoszech, odpowiada: „We Włoszech student może sobie wybierać zajęcia, w jakich ma ochotę uczestniczyć, byleby zebrał odpowiednią pulę punktów ECTS. Zajęcia z tego samego przedmiotu nie odbywają się co tydzień, a kilka razy w tygodniu. Takie rozwiązanie ma dobre strony, bo dzięki temu nie trwają one przez cały semestr”.
Widać jednak pewne podobieństwa – na przykład to, że pozory mylą. Dominik sam przyznaje, iż trafiał na różnych wykładowców. „Sposób edukacji zależy od danego prowadzącego. Miałem pod tym względem spory rozstrzał – od wiekowego profesora, który zachowywał się totalnie swobodnie, po włosku, lubił dygresje, po zasadniczą panią doktor, realizującą z zaciętą miną każdy element przepastnego sylabusa” – opowiada.
Aby przystąpić do programu, należy złożyć wszystkie wymagane dokumenty w odpowiednim terminie. Najważniejsze są dwa pisma: porozumienie o programie studiów bądź praktyk oraz umowa dotycząca wyjazdu i wypłaty stypendium. Dominik sam przyznaje, że załatwienie ich nie należy do najłatwiejszych etapów. Jednocześnie zapewnia: „Warto jednak zacisnąć zęby. Jeśli miałbym możliwość wzięcia udział w Erasmusie jeszcze raz, zrobiłbym to”.
Co ciekawe, istnieje coś takiego jak Program Buddy, który jest flagowym projektem organizacji studenckiej Erasmus Student Network. Buddy to osoba, która opiekuje się uczestnikami wymiany, studiującymi na polskich uniwersytetach. Przedsięwzięcie ma na celu pomoc studentom w odnalezieniu się w nowym środowisku – zarówno na uczelni, jak i w mieście. Każdy z nas może zostać takim opiekunem. Wystarczy wypełnić formularz dotyczący danych osobowych, znajomości języków obcych oraz tego, ilu podopiecznych chcemy mieć. Co semestr oddział Erasmus Student Network UŚ rekrutuje do programu, więc kto wie, może już po sesji będziesz miał pod opieką studenta?
Więcej informacji na temat programu Erasmus Plus znajdziesz na oficjalnej stronie programu – www.erasmusplus.org.pl – oraz na stronie Uniwersytetu Śląskiego – www.erasmus.us.edu.pl.
Czym jest program MOST?
Analogicznie do Erasmusa MOST to program mobilności studenckiej i doktoranckiej, jednak tym różni się od wyżej wspomnianego, że dotyczy wyjazdów w obrębie naszego kraju i obejmuje niemal trzydzieści polskich uczelni. Uczestnikiem programu może zostać każdy student, który ukończył drugi semestr na jednolitych studiach magisterskich lub I stopnia bądź pierwszy semestr na studiach II stopnia. Bierze się w nim udział maksymalnie na okres jednego roku akademickiego, ale nie oznacza to konieczności spędzenia tego czasu tylko na jednym uniwersytecie. Można wyjechać dwukrotnie w ciągu jednego roku na dwie różne uczelnie lub spędzić dwa semestry na tej samej. W odróżnieniu od Erasmusa studenci nie mogą jednak zmieniać kierunku – muszą pozostać na tym samym co na uczelni macierzystej.
Więcej informacji na temat programu MOST znajdziesz na stronie programu – www.most.amu.edu.pl, a także na stronie Uniwersytetu Śląskiego w zakładce Kandydat – Program MOST.
Jakie korzyści niesie ze sobą udział w programach mobilności studenckiej?
Takie programy to przede wszystkim nauka połączona ze zwiedzaniem świata i poznawaniem tego, co dla nas odmienne. Dzięki wyjazdom studenci stykają się z nowymi kulturami, zwyczajami i ludźmi, a także poznają język lub doskonalą go. Podróże kształcą, więc kolejnymi argumentami są poszerzenie horyzontów i tolerancji, nauka samodzielności czy kształtowanie naszych charakterów. Ponadto swój wyjazd możemy wpisać do CV i kto wie, kiedy nadarzy się okazja, by skorzystać z umiejętności, które nabyliśmy?
A więc – wybrałeś już, dokąd wyjedziesz?
Tekst: Karolina Maga
Artykuł pochodzi z magazynu „Suplement” (październik/listopad 2018)