Skąd czerpać siłę w świecie, w którym miłość została uznana za „zabronione zjawisko”? Czy w obliczu śmierci można zachować godność? Czy sen może zastąpić rzeczywistość? Odpowiedzi na te pytania poszukują mieszkańcy postapokaliptycznego świata przedstawionego w powieści Wyśniona autorstwa Franka Bella.
Autor zabiera czytelnika w przyszłość, w której na skutek zmian klimatycznych i wzrostu poziomu wód życie na powierzchni Ziemi stało się niemożliwe. Ludzkość znalazła schronienie w Oazie, głębokiej na dwieście metrów podziemnej konstrukcji. Jej przywódcy szybko objęli nad ocalałymi brutalną władzę, odebrali im wolność i możliwość decydowania o swoim losie. Dzieci otrzymują edukację za pomocą Kompletów – urządzeń umożliwiających przeniesienie się do specjalnie zaprogramowanego snu – które okazują się narzędziem propagandy, wykorzystywanej do kształtowania światopoglądu młodego pokolenia na wzór stworzony przez sprawujących władzę.
Po osiemnastu latach od zamknięcia Oazy do głosu dochodzą mieszkańcy wchodzący w dorosłość – przedstawiciele pokolenia, które „nie zna smaku wolności, ale lepiej definiuje jej brak”. Jeden z głównych bohaterów powieści, Paweł Swain, podejmuje próbę odnalezienia swoich rodziców zesłanych do ciężkich robót na sam szczyt Oazy za udział w przewrocie, mającym miejsce kilkanaście lat wcześniej – rozpaczliwym sprzeciwie mieszkańców przeciwko nieludzkim warunkom życia. Sąsiad Pawła, Kosma Urban, poszukuje prawdy na temat tajemniczej dziewczyny spotkanej we śnie, a także prawdy o własnej przeszłości i rodzinie. Na skutek swoich działań obaj bohaterowie trafiają w samo centrum walki z brutalnym systemem. Na swojej drodze spotykają zarówno wrogów, jak również nieoczekiwanych sprzymierzeńców. Z czasem odkrywają niebezpieczną prawdę o złowrogich planach osób rządzących Oazą, a w ich rękach znajdują się losy uwięzionej w niej ludzkości.
Akcja Wyśnionej toczy się szybko i jest pełna zwrotów akcji. Swego rodzaju skróty myślowe autora oraz prezentowany tok myślenia postaci powodują pewne trudności z nadążeniem za rozwojem wydarzeń, jednak liczne opisy i zawarte w nich cenne detale pomagają nie gubić wątku. Śledzenie przemyśleń postaci jednocześnie nadaje im głębię i pozwala czytelnikowi się z nimi utożsamić. Przeszłość kluczowych bohaterów powieści jest spowita aurą tajemnicy. Z czasem na drodze Pawła i Kosmy pojawia się coraz więcej niewyjaśnionych sekretów, które wychodzą na jaw dopiero pod koniec powieści. Takie budowanie napięcia wzmaga ciekawość czytelnika i jego chęć do dalszego poznawania historii. Ukazywanie perspektyw różnych bohaterów sprawia, że przedstawiony świat staje się wielowymiarowy, głębszy i bardziej realistyczny. Również sami bohaterowie posiadają własne , indywidualne osobowości – nie są pozbawieni wad i słabości, odnoszą zarówno sukcesy, jak i ponoszą porażki, co dodaje im realizmu, który satysfakcjonuje odbiorcę.
Czytając Wyśnioną, byłam pod wrażeniem tego, jak starannie i szczegółowo autor skonstruował przedstawiony świat oraz samą historię bohaterów. Powieść jest pełna intrygujących niejednoznaczności i niewiadomych. Im bliżej zakończenia, tym trudniej było mi oderwać się od czytania, gdy z postępem akcji kolejne elementy łamigłówki znajdowały swoje miejsce. Bogate życie wewnętrzne bohaterów pomogło nawiązać z nimi więź i zatracić się w ich losach. Z żalem się z nimi rozstawałam, co bardzo dobrze świadczy o powieści. Gorąco polecam tę książkę wszystkim miłośnikom gatunku science fiction.
Za egzemplarz recenzencki dziękuję Wydawnictwu Novae Res.
Tekst: Alicja Gorczyńska