Zastanawialiście się kiedyś, że to, co jecie może mieć wpływ na rynek i to, co go kształtuje? Pewna niepozorna, smaczna, choć niezdrowa kanapka może mieć na to wpływ większy niż się nam wydaje.
Skąd ta popularność?
Z końcem roku, jak zawsze, McDonald’s wprowadza do swojej oferty Kanapkę Drwala. Oprócz tej sezonowej przekąski restauracja oferuje wiele innych produktów, z których jednym z najbardziej znanych, wręcz legendarnych jest Big Mac. Kanapka ta, popularna i najczęściej zamawiana, pozostaje niezmieniona i taka sama w każdym kraju. Jej debiut przypada na rok 1967, kiedy to Michael Delligatti wprowadził ją do menu w Uniontown w stanie Pensylwania. Dzięki rosnącej popularności oraz liczbie zamówień Big Mac na stałe zagościł w ofercie restauracji McDonald’s. Według statystyk kanapka jest zamawiana co 17 sekund, przynosząc radość nie tylko szkolnym wycieczkom, zapewne niektórym z nas przypominając minione czasy, ale także stając się flagowym produktem firmy spod złotych łuków.
Big Mac jako wskaźnik
Czy zwykła kanapka może pomóc określić kluczowe wartości gospodarcze i ruchy rynkowe? Czy jej wartość sięga dalej niż liczba kalorii, które dostarcza? Oczywiście, że tak. Indeks Big Maca, o którym tu mowa, został stworzony w 1986 roku przez brytyjski tygodnik „The Economist”. Pomysłodawcą był Pam Woodall, który chciał w humorystyczny sposób pokazać różnice w cenie tego samego produktu w różnych krajach. Ta metoda, choć na pierwszy rzut oka skomplikowana i nieco zabawna, zrewolucjonizowała postrzeganie ekonomii międzynarodowej. Ponieważ Big Mac jest przygotowywany z takich samych składników, poświęca się na niego tyle samo czasu, a jego weryfikacja jest stosunkowo prosta mimo różnic ekonomicznych i lokalnych kosztów produkcji. W efekcie można zauważyć różnice w cenach tej samej kanapki na całym świecie i zmiany, jakie zachodzą w czasie mimo identycznego nakładu pracy. Indeks Big Maca pozwala ocenić tzw. parytet siły nabywczej, czyli pokazuje, czy dana waluta jest w stosunku do dolara zaniżona, czy zawyżona. Choć wskaźnik ten nie jest oficjalny, jest szeroko uznawany i analizowany na całym świecie.
Kanapka jako kalkulator
Aby obliczyć indeks Big Maca, należy sprawdzić, ile ta kanapka kosztuje w danym kraju. Następnie wartość tę porównuje się z ceną Big Maca w USA. Przykładowo, w Polsce Big Mac kosztuje 20,90 zł (stan na 27.11.2024 r.), a w USA – 5,69 USD. Po podzieleniu tych kwot przez siebie otrzymujemy wynik 3,67. Obecny kurs dolara w kantorach wynosi około 4,09 zł. Oznacza to, że polski złoty jest niedowartościowany o 9,4% w stosunku do dolara.
(Nie)wartościowy Big Mac
Choć Big Mac jest najbardziej popularnym produktem w restauracjach z wielkim żółtym „M”, pojawia się tu pewien problem. Aby indeks Big Maca był naprawdę miarodajny, należałoby przygotowywać tę kanapkę wszędzie z tych samych składników, transportować je w identyczny sposób, a także płacić pracownikom takie same pensje, niezależnie od kraju. Dodatkowo warto byłoby uwzględnić różnice w sprzedaży kanapki na autostradach czy w centrach handlowych. Co więcej, Big Mac często bywa kupowany w zestawach lub promocyjnych cenach, co także wpływa na jego ostateczną wartość. W każdym razie pozostaje on najczęściej zamawianym produktem w restauracji McDonald’s, kanapka pozwala w przybliżeniu porównać różnice cenowe oraz sytuację ekonomiczną w różnych krajach.
Nie można jednak odmówić Big Macowi jednego – stał się on legendarną kanapką, nie ze względu na indeks ekonomiczny, lecz dzięki swojemu smakowi, prostocie i jakości składników. Jego popularność to także zasługa szybkiej obsługi oraz faktu, że choć raz w życiu prawie każdy go spróbował. Big Mac to symbol, który łączy konsumentów na całym świecie pod szyldem McDonald’s. I choć dziś jego cena nie zawsze mieści się w budżecie studenckim, warto pamiętać, że gdzieś na świecie kosztuje on więcej lub mniej, co czyni nas częścią wielkiego, globalnego świata. Big Mac to pewien symbol globalizacji – produkt, który jednoczy ludzi na całym świecie pomimo różnic kulturowych. A łączy nas ta jedna prosta kanapka, w której wszystko jest wzajemnie powiązane, a my możemy zajadać się nią lub poprawiać sobie humor między sesjami na uczelni.
Tekst: Dariusz Dybowski