Maj dla studentów oznacza nie tylko majówkę i kilkudniowy odpoczynek od życia akademickiego, ale także często kojarzy się z juwenaliami, na które z utęsknieniem cały rok czekają żacy. Skąd pochodzą juwenalia? Gdzie po raz pierwszy się odbyły?
Słowo juwenalia pochodzi z łaciny (luvenalia) i dosłownie oznacza „igrzyska młodzieży”. Zainicjował je w 59 roku cesarz Neron, tym samym odbyły się one nie gdzie indziej, jak w Rzymie. Antyczne igrzyska kojarzą nam się bardziej ze sportem, jednak nic bardziej mylnego. Luveanalia były świętem pełnym zabawy, biesiady oraz przyjemności i nikt ze starożytnych raczej nie myślał o uprawianiu jakiejkolwiek dyscypliny. Podczas takich swawoli jedną z atrakcji były występy artystyczne młodych Rzymian pochodzących z zamożnych domów – stąd nazwa „igrzyska młodzieży”.
Pierwsze w Polsce juwenalia (już jako impreza studentów) miały miejsce w 1964 roku. Ich organizatorem był Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, który pragnął uczcić 600-lecie swojego istnienia. To wtedy dwanaście tysięcy studentów przeszło miastem z hasłem „Od Kazimierza Wielkiego do Kazimierza Lepszego”, nawiązując do ówczesnego rektora uczelni. Kilkanaście lat wcześniej znano już tego typu imprezy akademickie, bowiem w maju miały miejsce otrzęsiny krakowskiego uniwersytetu, które nawiązywały do dawnych tradycji studentów, jednak nikt wtedy nie nazywał tego juwenaliami. Tradycja tych imprez mocno rozwinęła się w czasach PRL-u. Kolory przebrań, dobra zabawa i przede wszystkim radość stanowiły wtedy chwilę wytchnienia od szarego ustroju.
Zgodnie z obecnymi zwyczajami, żakinady (jak również nazywa się majowe imprezy studenckie), rozpoczynają się symbolicznym przekazaniem studentom przez prezydenta kluczy do bram miasta. Zabawa trwa zwykle kilka dni, którym towarzyszom przede wszystkim atrakcje kulturalne i sportowe, organizowane przez studentów dla studentów. Dziś to także chwilowa odskocznia od zbliżającej się w nieubłaganym tempie sesji letniej. W zależności od kilku czynników, na przykład nazwy uczelni, miasta lub lokalnej gwary, można modyfikować nazwy juwenaliów. W cieszyńskim kampusie Uniwersytetu Śląskiego odbywają się Cieszynalia, a imprezy uniwersytetów ekonomicznych noszą nazwę Ekonomaliów. Igry dzieją się na Politechnice Śląskiej, a Medykalia przypisane są akademiom medycznym.
Przypomnijmy. Tegoroczne Juwenalia Śląskie rozpoczynają się we wtorek, 22 maja, i potrwają aż do soboty. Pierwszy dzień otworzy tradycyjnie korowód, a jego motywem przewodnim będzie świat przyszłości. We czwartek na scenie zagra Nocny Kochanek, by dzień później estradę opanowała muzyka hip hop – Dwa Sławy, Paluch i Małpa. W sobotę, czyli ostatni dzień, będziemy mieli okazję posłuchać Romantyków Lekkich Obyczajów oraz kultowego zespołu Coma. Dodatkowo, występ podczas tegorocznych juwenaliów jest jedną z nagród rozstrzyganego właśnie konkursy „50 Voices of UŚ”. Na studentów będzie czekać także o wiele więcej atrakcji, a to wszystko już niedługo!
Tekst: Karolina Maga